Özet
Global Reporting Initiative (GRI) ile CDP (önceki adıyla Carbon Disclosure Project) arasındaki yakınlaşma, kurumsal çevresel raporlamada çakışmaları azaltma, veri kalitesini yükseltme ve şirketlerin aynı veriyi farklı paydaşlara daha az yükle raporlamasına olanak sağlama amacını taşımaktadır. Bu makale işbirliğinin niteliğini özetlemekte, GRI ve CDP’nin temel farklılıklarını karşılaştırmakta, pratik etkilerini değerlendirmekte ve şirketlere uygulanabilir öneriler sunmaktadır.
1. İşbirliğinin Niteliği — Ne Yapılıyor?
GRI ve CDP, özellikle iklim, enerji, su ve biyolojik çeşitlilik konularında teknik uyumluluk ve eşleştirme (mapping) çalışmaları yürütmektedir. Amaç, CDP’nin kurumsal soru bankası ile GRI’nin konu standartları arasındaki karşılıklığı belirleyerek; şirketlerin veri taleplerini eşleştirmek, gereksiz veri tekrarlarını azaltmak ve raporlamayı daha verimli hâle getirmektir. 2024 sonu ve 2025 başında bu eşleştirme araçları ve rehberleri yayınlanmıştır.
2. GRI ile CDP: Temel Özellikler ve Hedef Kitle
GRI, kuruluşların çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) etkilerini, özellikle insanlar ve toplum üzerindeki etkiler perspektifiyle raporlamaya odaklanır. CDP ise çoğunlukla çevreye dair nicel veriler (emisyonlar, su, orman ve biyolojik çeşitlilik) ve kurumsal iklim/çevre riskleri ile fırsatlarını ölçer. GRI geniş paydaş kitlesine hitap ederken, CDP özellikle yatırımcılar ve tedarik zinciri için tasarlanmıştır.
3. Teknik Farklılıklar — ‘Standart’ ve ‘Soru Bankası’ Yaklaşımı
GRI, konu bazlı standartlarla (örneğin GRI Climate Change, GRI Energy) etkilerin açıklanmasını isterken; CDP, yıllık soru bankası aracılığıyla daha yapılandırılmış ve puanlanabilir veriler toplar. CDP verileri yatırımcı değerlendirmelerinde pratik olurken, GRI anlatısal ve etki temelli açıklamalara ağırlık verir.
CDP anketleri, Scope 1/2/3 emisyon verileri, hedefler ve hesaplama metodolojileri gibi teknik detayları ister. GRI ise aynı zamanda politika, yönetim yaklaşımı, etki hikâyeleri ve paydaş görüşlerine yer verir. GRI bir puanlama sistemi sunmazken, CDP skorları doğrudan yatırımcı karşılaştırmalarında kullanılır.
4. İşbirliğinin Pratik Sonuçları ve Faydaları
1. Raporlama yükünün azalması: Şirketler aynı veriyi iki ayrı süreçte sunmak yerine tek veri toplama akışı kurabilir.
2. Veri uyumluluğu ve kalitesi: Metodoloji farklarının azalması, yatırımcı güvenini artırır.
3. Daha açık yol haritaları: GRI’nin etki odaklı yaklaşımı ile CDP’nin nicel, puan bazlı yaklaşımının birleşimi stratejik uyum sağlar.
5. Riskler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Metodolojik farklılıkların tamamen ortadan kalkmaması mümkündür. Scope 3 hesaplama kapsamı veya maddiyet yaklaşımları hâlâ farklılık gösterebilir. Yatırımcılar kısa, nicel verilere odaklanırken; toplum veya çalışan paydaşları etki ve süreç açıklamalarına önem verir. Bu farklı beklentilerin dengelenmesi gerekmektedir.
6. Şirketler İçin Öneriler (Pratik Adımlar)
1. Tek veri altyapısı kurun: GRI ve CDP eşleştirme rehberlerine göre veri toplama formlarını entegre edin.
2. Metodoloji notlarını netleştirin: Her veri için kapsam, hesaplama yöntemi ve varsayımları belirtin.
3. KPI’ları iki amaca göre eşleştirin: Aynı emisyon verisini hem CDP hem GRI raporlamasına uygun şekilde kullanın.
4. İç onay ve veri doğrulama süreçleri oluşturun: Üst yönetim onayı ve üçüncü taraf doğrulama mekanizmaları kurun.
7. Sonuç
GRI ile CDP arasındaki işbirliği, sürdürülebilirlik raporlamasında verimlilik, tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik açısından önemli bir adımdır. İki yaklaşımın güçlü yanlarını (GRI’nin etki odaklı yapısı ve CDP’nin yatırımcı odaklı puanlama yaklaşımı) birleştiren şirketler, hem paydaş güvenini artırabilir hem de raporlama süreçlerini optimize edebilir.
Kaynaklar
– CDP: ‘CDP and GRI deepen collaboration to streamline environmental disclosure’ (13 Kasım 2024)
– GRI: ‘Closer connections for better climate disclosure’
– ESG Today: ‘CDP, GRI launch tool to help companies report on climate and energy across frameworks’
– CDP Disclosure 2025 ve framework alignment kaynakları
